Сөткә су кушканнар...

- Базарларга куелган әле­ге җайланмада һәркем сатып алган маен бушлай тикшертә ала, - ди респу­бли­каның ветеринария лабораториясе җи­тәкчесе Марс Вәлиев. - Соң­гы вакытта ялган азык-төлекне ачыклау мәсьәләсе­нә җитәк­че­лек тарафыннан да таләп­ләр артты. Ныклы тикшерү башлангач, җи­теште­рү­челәр дә, сатучылар да хилафлык кылмаска тырыша. Әгәр дә чын май икән, "атланмай" дип язалар. Кушылган булса, "спред" дип күр­сәтелә. Эти­кеткада бу хакта язылган, бәясе дә төрле булырга тиеш. Билгеле, чын майның бәясе кыйм­мәт йөри. Хәзер кеше дә бик активлашты. Аеруча шә­һәр­дә яшәү­че­ләрнең алданасы килми. Сатып алган ризык­лары күңел­ләрендә шик уята икән, шунда ук тиешле органнарга мөрәҗәгать итә­ләр.

Әлеге "Филин"да майдан тыш эремчек, сырны да тикшертеп була. Ләкин тәҗрибә күрсәткәнчә, бу төр ризык­лар белән "уйнаучы"лар күп түгел. Аларны җитеш­те­рү­челәр төргәкләренә "сыр ризыгы", "эремчек ризыгы" дип сатуга чыгара, диләр.

Шунысы кызык: мондый тикшерү лабораторияләре ба­зарларда элек тә бар иде. Ләкин ул чорда фальсификация дигән төшенчә безнең халык өчен ят күренеш булгач, халык тикшерүне кирәк тапмаган. Җитеш­терү­че­ләр­гә дә, сатучыларга да ышанычы булган. "Хәзер кеше­ләр­нең тормышка карашы үзгәрде", - ди Вәлиев.

Ә менә авыл районнарында, заманча лаборато­рия­ләр эшләп торса да, кибетләрдә сатыла торган сөт ризыкларының сыйфатын тикшертергә килүчеләр юк икән. Әтнә районында булганда, районның баш ветеринар табибы Рөстәм Хашимов безгә шулай диде.

- Заманча җиһазлар кай­тарту күп кенә хилафлыкларны ачарга ярдәм итә, - ди Марс Вәлиев. - Шәһәргә сатарга дип алып килгән барлык азык-төлекне башта ла­бо­ра­ториядә тик­ше­рәбез, аннан соң гына сатуга рөхсәт би­рә­без. Шунысын да әйтер­гә ки­рәк: кайвакыт ярмин­кәләргә килгән үзебезнең республика җи­тештерүчеләре арасында да намуссызлар очрый. Литр­лап сатылырга тиешле сөткә су кушучылар да ачыклана.

Лаборатория хезмәт­кәр­ләре белдергәнчә, кибеттә сатыла торган сөтне дә базарларда урнашкан лабо­ра­то­рия­ләрдә тикшертергә була. Әмма бу вакытта тик­ше­рүгә то­тылган чыгымнар өчен бераз акча да түләргә туры киләчәк.

vatantat.ru